Immer
Een nieuwe lees vervaring
Lotus is een meditatieve novelle verrijkt met geluid, kleur en animatie. Dit verhaal is alleen te lezen in de speciaal ontwikkelde, bekroonde applicatie Immer voor iPhone en iPad.
Immer is gemaakt door schrijver Niels 't Hooft. Hij is benieuwd naar nieuwe mogelijkheden van schrijven voor en lezen op apparaten als tablets, mobiele telefoons en e-readers. Over het algemeen wordt hier vooral het .epub formaat voor gebruikt. Dit formaat biedt eigenlijk maar weinig extra mogelijkheden die gebruikmaken van de technologie die voor handen is in vergelijking met het papieren boek.
Waarom geen gebruikmaken van bijvoorbeeld dynamische tekstindeling, kleur, animatie en geluid?
Voor Immer benaderde Niels een aantal mensen om mee te werken aan het project; kunstenaar Saskia Freeke en gamestudio Codeglue.
Wij werden gevraagd om mee te denken en te werken aan het geluidsontwerp voor het eerste verhaal gemaakt voor Immer genaamd 'Lotus', geschreven door Niels zelf.
Het verhaal
De jonge programmeur Luc Numan maakt een reis door de nacht, komt een supporting cast van divers pluimage tegen, trekt er lering uit. Maar dat is tien jaar geleden. Nu dompelen twee gamemakers zich onder in Lucs belevenissen, en jij, de lezer, gaat met ze mee. Je zet je koptelefoon op, sluit je af van je omgeving en drijft weg in een nieuw soort verhaalervaring.
Het was een bijzonder en interessant proces; hoe kan geluid bijdragen aan de beleving van het verhaal zonder het beeld dat je vormt in je hoofd als je leest al te veel in te vullen? Wat werkt en wat niet, hoe ver kunnen we gaan?
Dat vergde veel uitproberen en testen. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om vooral te focussen op de sfeer en de locatie en minder vaak op de specifieke gebeurtenissen, dialoog en handelingen in een scene. Dat resulteerde vaak in heel concrete geluiden zoals geroezemoes in een hotellobby, de drukke straten van zomers L.A en de onstuimige wind- en waterkracht van de Noordzee:
Maar ook namen we soms de ruimte om, waar dat passend was, meer in het hoofd van de personages te gaan. Hiervoor maakten we een aantal (muzikale) soundscapes bestaande uit meerdere lagen die in de app dynamisch gemixt kunnen worden. Soms horen deze soundscapes bij een specifiek personage en werken ze als een leitmotiv dat regelmatig terugkomt. Op andere momenten is het meer een verklanking van een sfeer of gevoel van de personages:
Ook verzorgden we de implementatie in de app van al het audiomateriaal. Het verhaal, de opmaak, de kleurenschema's en de aansturing van de audiobestanden bevinden zich allemaal in hetzelfde tekstbestand, een afgeleide van het .fountain formaat. Dit formaat wordt vaak gebruikt voor het schrijven en opmaken van filmscripts.
Per tekstblok kan een zogenaamde soundset afgespeeld worden. Een soundset bestaat uit 1 of meerdere lagen geluid die synchroon aan elkaar afgespeeld worden. Elke laag kan op een door ons gekozen volume afgespeeld worden en per tekstblok kunnen deze volumes aangepast worden waardoor lagen dynamisch kunnen worden gemixt.
Daarnaast zijn er ''highlights'', dit zijn losse, meestal korte geluiden die 1 keer afspelen bij het in beeld komen van een nieuw tekstblok. Deze gebruikten we in Lotus een aantal keer bij flashbacks en gedachten van de personages en een enkele keer bij disruptieve gebeurtenissen. Ook hier was het zaak om een balans te vinden tussen een interessant en dynamisch audiobeeld en genoeg ruimte laten voor interpretatie door de lezer.
Het was voor ons erg interessant om samen met de andere makers aan Lotus en de Immer app te werken. Hoewel zaken als tekstindeling en in mindere mate kleur misschien eerder een duidelijke meerwaarde hebben bij digitale versies van bestaande boeken en verhalen denken we dat ook animatie en zeker ook geluid, mits goed en spaarzaam toegepast, het lezen een extra dimensie kan geven bij het vertellen van (nieuwe) verhalen. Wij hebben er met veel plezier aan gewerkt en zijn er trots op dat we een onderdeel konden zijn van een stukje lees-innovatie!
